Yeni çeşidin isimlendirilmesi
Islahçı Hakkı Rehberi Tem 03, 2024
Bir çeşidin ıslahçı hakkına sahip olabilmesi için yukarıda açıklanan yenilik, farklılık, yeknesaklık, durulmuşluk koşullarını sağlamasının yanı sıra bir de uygun bir çeşit ismine sahip olması gerekir. Kanun’da isimlendirmeye ilişkin iki hüküm bulunmaktadır. Kanun’un 9. maddesi isimlendirme ve ismin kullanılmasına ilişkinken, başvurunun reddine ilişkin hükümler içeren 42. maddenin (a) bendi ise çeşit için önerilen isimle ilgili ret nedenlerine yer vermiştir. UPOV Sözleşmesi’nin 5/2 maddesinde çeşidin bir isme sahip olması gereği vurgulandıktan sonra, 20. maddesinde çeşit ismi ile ilgili hükümlere yer verilmiştir. CPVR ise 17. maddesinde çeşit isminin kullanımını düzenlerken, 63. maddesinde çeşit ismini düzenlemiştir.
Kanun’un 9. maddesinin 1. fıkrasında, “Korunan bir çeşidin ismi onun umumi ismi haline gelir” ifadesi yer almaktadır. Çeşit ismi, o bitki çeşidini tanımaya yarar. Diğer bir ifadeyle, ıslahçı tarafından çeşide verilen isim, onun kimliğini belirler, yani onun tanınmasını sağlar ve dolayısıyla onun cins (umumi) ismi haline gelir. Bitki çeşidi ile ilgili ıslahçı hakkı düzenlemesindeki koruma süresi dolsa bile, bu isim daima o çeşit ile birlikte kullanılacaktır (BitÇeşK m. 9/6).