Patent hukukunda tükenme ile ıslahçı hakkının tükenmesi birbirinden farklı mıdır?
Islahçı Hakkı Rehberi Ağu 04, 2024
Islahçı hakkının tükenmesi, patent hukukundan farklıdır. Zira, patentli ürün ile ıslahçı hakkına konu olan bitki çeşidi arasındaki fark, patentteki ürünün kendiliğinden çoğaltma özelliği olmamasına karşın, bitki çeşitlerinin kendilerinin çoğaltmaya elverişli olmasıdır. Patentli buluşu çoğaltmak demek onu taklit etmek demektir. Oysa, bitki çeşidini çoğaltmak, taklit değil o bitkiyi yeniden üretmektir.
Patent hukukunda geçerli olan ilk satış doktrinine göre, patentli ürünü satan hak sahibi sonraki satışlara müdahale edememektedir. Islahçı hukukunda ise, korunan çeşide ait materyal veya bu materyalden elde edilen materyal, ıslahçı hakkı sahibi tarafından veya onun izni ile satılmışsa veya diğer bir şekilde pazarlanmışsa, ıslahçı hakkının tükeneceği belirtilmiştir. Ancak, sonraki tasarrufun, hak konusu çeşidin çoğaltılmasına imkan verecek faaliyetlerden oluşmaması gerekir. Bu durumda, hak tükenmiş olmamakta, ıslahçı hakkı sahibi hakkını ileri sürebilmektedir.